پوکی استخوان یا استئوپروز در سایت مرکز پزشکی درمانی نسخه به شرح می پردازیم
پوکی استخوان یا استئوپروز چیست
عارضه پوکی استخوان یک اختلال شایع اسکلتی عضلانی است. این اختلال با پوکی منتشر استخوان ها به علت نامعلوم مشخص می شود.
این بیماری در افراد مسن، به ویژه در زنان پس از یائسگی دیده می شود. اما در بیماران میانسال نیز ممکن است مشاهده شود. این بیماری ممکن است به علت اختلال غدد درون ریز به وجود آید.
آسیب شناسی پوکی استخوان یا استئوپروز
در این بیماری تمامی اسکلت درگیر می شود اما تغییرات در ستون فقرات واضح تر می باشد. قسمت قشری مهره های ستون فقرات نسبت به حالت طبیعی نازک تر بوده، تراکم استخوان کاهش یافته است
به طوری که نازک شدن ترابکول های استخوانی (استخوان ها بوده که تراکم کم و خلل زیادی دارد درون این استخوان ها مانند اسفنج حفرات ریز زیادی وجود دارد ) و پهن شدن کانال های عروقی مشهود است.
به عبارت دیگر کاهش توده استخوانی مشاهده می شود شکستگی های توأم با فشردگی یک یا چند جسم مهره ای حتی با ضربات خفیف ممکن است روی دهد.
مهره های ناحیه پشتی ستون فقرات حتى بدون شکستگی، به تدریج به حالت گوه ای در می آیند به طوری که ستون فقرات به سمت جلو خم شده، قوزپشتی گرد روی می دهد.
استخوان های بلند به ویژه انتهای فوقانی استخوان ران و بعضی استخوان های دیگر نیز مستعد شکستگی هستند.
یافته های بالینی پوکی استخوان یا استئوپروز
بیمار معمولاً یک خانم با سن بالای ۶۰ سال است پوکی استخوان ممکن است بدون علامت باشد و تنها به صورت اتفاقی تشخیص داده شود.
در موارد علامتدار معمولاً کمردرد وجود دارد. این درد به دو شکل دیده می شود
درد خفیف و عمومی و درد با شروع ناگهانی و در محل مشخص که نشان دهندۀ شکستگی توأم با فشردگی مهره ها می باشد.
در معاینه بیمار قوز پشتی در ناحیه پشت کمر مشهود است. اگر جسم یک مهره در هم بشکند، ممکن است
قوز پشتی زاویه دارتر همراه با برجستگی زوائد خاری مهره ها در ناحیه پشتی کمر دیده شود. تنه بیمار کوتاه تر شده قد بیمار کاهش می یابد و یک فرورفتگی عرضی در ناحیه شکم مشاهده می شود.
یافته های رادیوگرافیک پوکی استخوان یا استئوپروز
یافته قابل توجه در این بیماران، کاهش تراکم جسم مهره ای همراه با مقعر شدن سطوح فوقانی و تحتانی مهره ها در اثر فشار دیسک های بین مهره ای می باشد.
گوه ای شدن یک یا چند جسم مهره ای به علت بروز شکستگی توأم با فشردگی غالباً دیده می شود.
تراکم سایر قسمتهای اسکلت نیز کاهش یافته است اما این امر کمتر واضح می باشد.
بررسی پوکی استخوان یا استئوپروز
آزمایشات بیوشیمیایی خون بیمار طیبعی می باشند. مطالعات تعادل متابولیک ممکن است منفی بودن تعادل کلسیم را نشان دهند.
بهترین روش برای اندازه گیری تراکم استخوان روش جذب سنجی دوگانه پرتو x می باشد.
تشخیص پوکی استخوان یا استئوپروز پوکی استخوان ممکن است با سایر علل کاهش منتشر تراکم استخوان، به ویژه استئودیستروفی پاراتیروئید
(این بیماری به دلیل کم کاری کاذب غده پاراتیروئید ایجاد می شود، به گونه ای است که واکنشِ کلیه به گونهای است که گویی هورمون پاراتیروئید وجود ندارد.)
مصرف بیش از حد کورتون، سندرم کوشینگ(در اثر افزایش فعالیت قشر غده آدرنال ایجاد میشود) انواع أستئو مالاسی که این بیماری مشابه بیماری راشیتیسم در کودکان است ولی با این بیماری در محل اثر آن دراستخوان تفاوت دارد، کارسینوماتوزیس که این بیماری نوعی بیماری انتشار سلول های سرطانی می باشد، لوسمى یا سرطان خون اشتباه گرفته شود.
تشخیص پوکی استخوان عمدتاً با رد کردن این اختلالات ویژه مسجل میگردد.
پیشگیری:
درمان جایگزین هورمونها با تجویز استروژن توأم با مصرف پروژسترون ۱۰ روز از ماه به جز بیمارانی که قبلاً هیسترکتومی یا عمل جراحی رحم شده اند
روش مهم در پیشگیری از بروز پوکی استخوان در زنان پس از یائسگی می باشد.
درمان پوکی استخوان یا استئوپروز
پس از ابتلا به پوکی استخوان یا استئوپروز درمان رضایت بخش نمی باشد با تجویز دوزهای بالای کلسیم در رژیم غذایی همراه با کلستریول یا فرمی از ویتامین D در مواردی که سوء تغذيه وجود دارد
می توان تعادل کلسیم را در بدن بیمار مثبت نمود.
اما به علت سرعت پایین جذب و تولید بافت استخوانی سرعت افزایش تراکم استخوان اندک می باشد بنابراین نمی توان انتظار داشت یافته های رادیوگرافیک بیمار به طرز قابل توجهی بهبود یابند.
چند دارو در کارآزمایی های بالینی برای درمان موارد ثابت شده پوکی استخوان در بیماران مسن به ویژه پس از شکستگی مهره ها یا گردن استخوان ران به کار رفته اند.
این داروها با توجه به توانایی شان در کاهش جذب استخوان توسط سلول های چند هسته ای استخوان کاه یا تحریک تولید استخوان جدید توسط سلول هایی که بخش پروتئینی استخوان را می سازند انتخاب شده اند
از میان داروهای مهارکننده جذب استخوان و مهار کردن فعالیت دستهای از سلولها بیشتر از سایرین مورد استفاده قرار گرفته اند.
استرونسیوم و پپتید هورمون پاراتیروئید ممکن است تولید استخوان جدید را افزایش دهند.
درمان به کمک ارایه اطلاعات به بیمار جدید ترین و کم هزینه ترین راه جهت ارتقای سطح سلامت و افزایش کیفیت زندگی افراد است. در اطلاعات درمانی آگاهی های لازم پیرامون وضعیت فعلی و راه کار های درمان و پیشگیری از بروز مجدد رخداد پاتولوژیک به بیمار آموزش داده شده و خود اوست که نقش محوری را در اصلاح وضعیت خود ایفا می کند
برای دریافت مشاوره و درمان سریعتر میتوانید با شماره 02143682 تماس بگیرید.