علائم پارگی رباط صلیبی و مینیسک زانو

علائم پارگی رباط صلیبی و مینیسک زانو در سایت مرکز پزشکی درمانی نسخه به شرح می پردازیم

مفصل زانو

زانو یکی از مهم ‌ترین و پرتحرک ‌ترین مفاصل بدن است که نقش حیاتی در حرکت و تحمل وزن بدن دارد. این مفصل توسط ساختارهای مختلفی از جمله استخوان‌ ها، رباط‌ ها، مینیسک‌ ها و عضلات پشتیبانی می ‌شود.

رباط ‌ها وظیفه اتصال استخوان ‌ها به یکدیگر و حفظ ثبات مفصل را بر عهده دارند، در حالی که مینیسک‌ ها مانند ضربه‌ گیر عمل کرده و فشار وارده به زانو را کاهش می ‌دهند.

پارگی رباط صلیبی و آسیب به مینیسک زانو از شایع ‌ترین آسیب ‌های ورزشی و حتی غیرورزشی هستند که می ‌توانند به شدت عملکرد زانو را مختل کنند و درد و ناتوانی قابل توجهی ایجاد کنند. شناخت دقیق علائم پارگی رباط صلیبی و مینیسک زانو به تشخیص سریع ‌تر و درمان به موقع کمک می ‌کند.

رباط صلیبی زانو چیست و چرا اهمیت دارد؟

رباط صلیبی زانو شامل دو رباط اصلی در مرکز مفصل زانو است، رباط صلیبی قدامی (ACL) و رباط صلیبی خلفی (PCL) . این رباط ‌ها از حرکت بیش از حد استخوان‌ های ساق پا نسبت به ران جلوگیری می ‌کنند و به پایداری جانبی و جلویی زانو کمک می‌ کنند.

رباط صلیبی قدامی (ACL) بیشتر در ورزش‌ هایی مثل فوتبال، بسکتبال و اسکی دچار آسیب می‌ شود.

رباط صلیبی خلفی (PCL) کمتر دچار پارگی می ‌شود و معمولاً در تصادفات شدید یا ضربه مستقیم به پشت زانو آسیب می ‌بیند.

مینیسک زانو چیست؟

مینیسک ‌ها دو صفحه غضروفی به شکل هلالی هستند که بین استخوان ران و ساق پا قرار دارند. هر زانو دو مینیسک دارد، مینیسک داخلی (مدیال) و مینیسک خارجی (لترال). مینیسک‌ ها فشارهای وارده را جذب کرده، باعث تثبیت مفصل می ‌شوند و همچنین در حرکت نرم و روان زانو نقش دارند.

علل اصلی پارگی رباط صلیبی و مینیسک

پارگی رباط صلیبی اغلب در اثر حرکات ناگهانی، پیچش یا توقف ناگهانی همراه با چرخش زانو رخ می ‌دهد. برخورد مستقیم یا سقوط نیز می ‌تواند موجب آسیب شود.

پارگی مینیسک معمولاً نتیجه چرخش ناگهانی زانو در حالت خمیده، بلند شدن از زانو یا ضربه مستقیم است. آسیب مینیسک می ‌تواند به تدریج و با استفاده مکرر یا به صورت ناگهانی رخ دهد.

علائم پارگی رباط صلیبی (به‌ خصوص ACL)

یکی از اولین و بارزترین علائم پارگی رباط صلیبی قدامی، شنیدن صدای ناگهانی شبیه ترکیدن یا تق تق هنگام حادثه است. این علامت معمولاً توسط بیمار به خوبی به خاطر سپرده می ‌شود.

پس از آسیب، درد شدیدی در مرکز زانو احساس می‌ شود که می ‌تواند تا چند ساعت یا چند روز ادامه داشته باشد.

یک تا دو ساعت پس از پارگی ACL، زانو معمولاً به سرعت متورم می ‌شود. تورم ناشی از خونریزی داخل مفصل است که به دلیل پارگی رگ ‌های خونی کوچک در رباط ایجاد می ‌شود.

حرکت دادن زانو به خصوص خم و راست کردن آن به شدت محدود و دردناک می ‌شود.

بیمار ممکن است احساس کند که زانو در هنگام راه رفتن یا ایستادن بی ‌ثبات است و ممکن است زانو خالی کند یا به یک ‌باره قدرت خود را از دست بدهد.

علائم پارگی مینیسک

بسته به اینکه مینیسک داخلی یا خارجی آسیب دیده باشد، درد در قسمت داخلی یا خارجی زانو متمرکز است و معمولاً با فعالیت بدتر می ‌شود.

ممکن است تورم ظرف چند ساعت یا روز پس از آسیب ایجاد شود، اما تورم معمولاً به اندازه تورم در پارگی ACL شدید نیست.

یکی از ویژگی‌ های مهم پارگی مینیسک، احساس قفل شدن مفصل است؛ یعنی زانو به طور موقت در یک موقعیت گیر می‌ کند و بیمار نمی ‌تواند آن را صاف یا خم کند.

فشار موضعی روی خط مفصلی (محل اتصال مینیسک به استخوان ‌ها) معمولاً دردناک است.

مانند پارگی رباط صلیبی، حرکت زانو محدود می ‌شود، به خصوص خم کردن زانو ممکن است دردناک باشد.

علائم مشترک پارگی رباط صلیبی و مینیسک زانو

اگرچه پارگی رباط صلیبی و مینیسک زانو هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند، اما برخی علائم پارگی رباط صلیبی و مینیسک زانو که ممکن است مشترک باشند و به صورت زیر دیده شوند:

هر دو آسیب با درد در ناحیه زانو همراه هستند. شدت و محل درد ممکن است متفاوت باشد اما درد یکی از اولین و بارزترین نشانه ‌هاست.

به دنبال آسیب، زانو متورم می ‌شود که می ‌تواند ناشی از خونریزی یا تجمع مایع مفصلی باشد.

بیمار قادر به خم و راست کردن کامل زانو نیست و دامنه حرکتی زانو کاهش می ‌یابد.

در هر دو نوع آسیب ممکن است حس بی ‌ثباتی یا ضعف در زانو تجربه شود، به ‌خصوص هنگام راه رفتن یا تغییر جهت ناگهانی.

گاهی اوقات، به خصوص در آسیب مینیسک، زانو ممکن است قفل کند ولی در برخی موارد پارگی رباط صلیبی نیز باعث ناپایداری و قفل شدن موقت می‌ شود.

انجام فعالیت ‌های ساده مانند راه رفتن، بالا رفتن از پله و ایستادن طولانی دچار مشکل می ‌شود.

تشخیص افتراقی و همپوشانی علائم

بسیاری از علائم پارگی رباط صلیبی و مینیسک زانو مشابه ‌اند، به ویژه درد و تورم. اما نشانه ‌های خاص مانند صدای تق تق و تورم ناگهانی شدید بیشتر به پارگی رباط صلیبی اشاره دارد، در حالی که قفل شدن زانو بیشتر با آسیب مینیسک مرتبط است.

گاهی آسیب ‌های ترکیبی هم رخ می ‌دهند که هم رباط صلیبی و هم مینیسک در یک زمان دچار پارگی می ‌شوند و علائم پیچیده ‌تر می ‌شود.

تشخیص پزشکی

برای تأیید تشخیص، مراجعه به پزشک متخصص ارتوپدی الزامی است. پزشک پس از بررسی علائم بالینی، تست‌ های فیزیکی مانند تست Lachman و تست McMurray را انجام می ‌دهد.

MRI  زانو بهترین روش تصویربرداری برای مشاهده پارگی رباط ‌ها و آسیب مینیسک است.

در برخی موارد، آرتروسکوپی تشخیصی و درمانی نیز انجام می ‌شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟

در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر باید سریعاً به پزشک یا متخصص ارتوپدی مراجعه کنید:

شنیدن صدای تق تق یا ترکیدن هنگام آسیب زانو

تورم سریع و شدید زانو طی 1 تا 2 ساعت پس از آسیب

ناتوانی در تحمل وزن روی پای آسیب دیده

احساس بی‌ ثباتی یا خالی کردن زانو در هنگام ایستادن یا راه رفتن

قفل شدن یا گیر کردن زانو و عدم توانایی در خم یا راست کردن آن

درد شدید و مداوم که با استراحت هم بهبود نمی ‌یابد

کاهش محسوس دامنه حرکت زانو

علائمی که پس از گذشت چند روز درمان خانگی همچنان ادامه دارد یا بدتر می ‌شود

درمان پارگی رباط صلیبی و مینیسک زانو

در مواردی که پارگی جزئی یا آسیب مینیسک کوچک باشد، درمان غیرجراحی می ‌تواند موثر باشد. روش ‌های اصلی شامل:

استراحت و جلوگیری از فشار زیاد به زانو و محدود کردن فعالیت‌ های سنگین.

قرار دادن کمپرس یخ برای کاهش تورم و درد.

داروهای ضد التهاب و مسکن مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن برای کاهش درد و التهاب.

فیزیوتراپی و تمرینات تقویت عضلات اطراف زانو، افزایش دامنه حرکت و بهبود تعادل.

استفاده از بریس یا زانوبند برای حمایت از زانو و جلوگیری از حرکت ‌های غیرطبیعی.

در صورت پارگی کامل رباط صلیبی یا پارگی شدید و بزرگ مینیسک، جراحی معمولاً توصیه می ‌شود. جراحی می ‌تواند به صورت آرتروسکوپی انجام شود که روش کم تهاجمی با برش ‌های کوچک است.

اهمیت تشخیص به موقع

تشخیص سریع و دقیق علائم پارگی رباط صلیبی و مینیسک زانو باعث می ‌شود که درمان مناسب آغاز شود و از عوارض بعدی مثل التهاب مزمن، آرتروز زودرس و کاهش عملکرد زانو جلوگیری شود.

درمان به کمک ارایه اطلاعات به بیمار جدید ترین و کم هزینه ترین راه جهت ارتقای سطح سلامت و افزایش کیفیت زندگی افراد است. در اطلاعات درمانی آگاهی های لازم پیرامون وضعیت فعلی و راهکارهای درمان و پیشگیری از بروز مجدد رخداد پاتولوژیک به بیمار آموزش داده شده و خود اوست که نقش محوری را در اصلاح وضعیت خود ایفا می کند

برای دریافت مشاوره و درمان سریعتر میتوانید با شماره 02143682 تماس بگیرید.