برآمدگی دیسک کمر

برآمدگی دیسک کمر در سایت مرکز پزشکی درمانی نسخه به شرح می پردازیم

برآمدگی دیسک کمر: علل، علائم، تشخیص و درمان

دیسک کمر یکی از اجزای مهم ستون فقرات است که نقش اصلی در جذب ضربه و ایجاد انعطاف‌ پذیری برای حرکات بدن ایفا می‌ کند. این دیسک ‌ها مانند بالشتک ‌های غضروفی بین مهره‌ های ستون فقرات قرار دارند و از آسیب دیدن استخوان ‌ها در اثر فشار و حرکت جلوگیری می ‌کنند.

اما گاهی به دلایل مختلف، دیسک بین مهره ‌ای دچار برآمدگی می‌ شود که به آن برآمدگی دیسک کمر گفته می ‌شود.

در این مطلب به طور کامل به علل ایجاد، علائم، روش ‌های تشخیص و درمان ‌های ممکن برآمدگی دیسک کمر می ‌پردازیم.

دیسک کمر چیست؟

دیسک بین مهره ‌ای از دو بخش اصلی تشکیل شده است:

هسته مرکزی ژلاتینی (نوکلئوس پولپوزوس) که به صورت یک ماده نرم و ژله ‌ای است.

پوسته خارجی یا حلقه فیبری (آنولوس فیبروزوس) که این هسته را احاطه کرده و حالت سفت و مقاومی دارد.

در حالت طبیعی، دیسک به صورت یک بالشتک عمل کرده و باعث می‌ شود مهره ‌ها به راحتی حرکت کنند و فشار ناشی از فعالیت‌ های روزمره را جذب کنند.

برآمدگی دیسک کمر چیست؟

برآمدگی دیسک زمانی رخ می‌دهد که حلقه خارجی دیسک تحت فشار قرار گرفته و به بیرون از فضای طبیعی خود فشار وارد کند. برخلاف فتق دیسک که در آن هسته مرکزی از حلقه فیبری بیرون می ‌زند، در برآمدگی دیسک فقط حلقه بیرون می ‌زند و هسته مرکزی معمولا هنوز در جای خود باقی است.

به عبارت ساده‌تر، برآمدگی دیسک به معنی برجسته شدن دیسک بین مهره ‌ای به سمت فضای کانال نخاعی یا ریشه‌ های عصبی است، بدون اینکه پاره شدن حلقه فیبری رخ داده باشد.

علل ایجاد برآمدگی دیسک کمر

برآمدگی دیسک کمر می‌ تواند به دلایل مختلفی رخ دهد، از جمله:

با بالا رفتن سن، خاصیت ارتجاعی دیسک ‌ها کاهش یافته و احتمال آسیب و برآمدگی بیشتر می ‌شود.

آسیب‌ های مکانیکی شامل حرکات ناگهانی، بلند کردن اجسام سنگین به شیوه نادرست یا ضربه مستقیم به ستون فقرات.

نشستن طولانی مدت و وضعیت بد نشستن به خصوص در افرادی که کارهای اداری دارند یا رانندگان طولانی‌ مدت.

اضافه وزن و فشار بیشتر روی ستون فقرات باعث افزایش ریسک برآمدگی دیسک می‌ شود.

برخی افراد به طور ارثی ساختار ضعیف ‌تری در دیسک ‌ها دارند.

انجام ورزش ‌هایی که فشار زیادی به کمر وارد می ‌کنند مانند وزنه ‌برداری بدون رعایت تکنیک صحیح.

علائم برآمدگی دیسک کمر

برآمدگی دیسک کمر ممکن است علائم متفاوتی داشته باشد که بستگی به میزان فشار دیسک به ریشه ‌های عصبی یا نخاع دارد. برخی از علائم شایع عبارتند از:

درد کم‌ تا متوسط در ناحیه کمر که ممکن است با فعالیت شدید یا نشستن طولانی تشدید شود.

اگر برآمدگی دیسک به ریشه عصب سیاتیک فشار وارد کند، درد به نواحی پایین ‌تر پا تیر می ‌کشد.

احساس مورمور یا بی ‌حسی در پاها یا انگشتان.

به دلیل فشار روی عصب، ممکن است ضعف در عضلات پا دیده شود.

احساس خشکی یا سفتی در کمر.

در موارد شدید، اختلال در کنترل ادرار یا مدفوع

البته لازم به ذکر است که بسیاری از افراد مبتلا به برآمدگی دیسک ممکن است اصلا علائمی نداشته باشند و فقط به صورت تصادفی هنگام تصویربرداری تشخیص داده شود.

تشخیص برآمدگی دیسک کمر

برای تشخیص دقیق برآمدگی دیسک، پزشک ابتدا تاریخچه بیماری و علائم را بررسی می‌کند و سپس معاینه فیزیکی انجام می ‌دهد. در معاینه، قدرت عضلانی، حساسیت پوست، رفلکس ‌ها و دامنه حرکتی کمر ارزیابی می‌ شود.

برای تأیید تشخیص از روش‌ های تصویربرداری استفاده می ‌شود:

MRI بهترین روش برای مشاهده دقیق ساختار دیسک ‌ها و فشار روی ریشه ‌های عصبی است.

سی ‌تی اسکن، در صورتی که MRI قابل انجام نباشد.

رادیوگرافی ساده، بیشتر برای رد کردن شکستگی ‌ها و مشکلات استخوانی استفاده می ‌شود و برآمدگی دیسک را نشان نمی ‌دهد.

درمان برآمدگی دیسک کمر

درمان برآمدگی دیسک کمر بستگی به شدت علائم و تأثیر آن روی کیفیت زندگی دارد. در بسیاری از موارد، درمان‌ های غیرجراحی کفایت می‌ کند:

درمان ‌های غیرجراحی

استراحت نسبی، اجتناب از فعالیت‌ هایی که درد را تشدید می ‌کند. اما استراحت مطلق معمولا توصیه نمی ‌شود.

داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن برای کاهش درد و التهاب.

فیزیوتراپی، تمرینات تقویتی و کششی برای بهبود وضعیت ستون فقرات و کاهش فشار روی دیسک.

در برخی موارد تزریق داروی ضد التهاب به اطراف ریشه عصبی برای کاهش التهاب و درد.

استفاده از گرما یا سرما درمانی برای کمک به کاهش درد و التهاب موضعی.

درمان ‌های جراحی

اگر درمان ‌های غیرجراحی مؤثر نباشند یا علائم شدید باشد (مانند ضعف عضلانی پیش ‌رونده یا اختلال در کنترل ادرار)، پزشک ممکن است جراحی را پیشنهاد دهد.

سؤالات رایج درباره برآمدگی دیسک کمر

آیا برآمدگی دیسک می ‌تواند خود به ‌خود خوب شود؟

در بسیاری از موارد، با استراحت، تغییر سبک زندگی، فیزیوتراپی و مصرف دارو، دیسک به مرور زمان می ‌تواند به جایگاه طبیعی خود بازگردد یا فشارش بر عصب کاهش یابد. البته نیاز به پیگیری و رعایت نکات درمانی دارد.

فرق بین برآمدگی دیسک و دیسک پاره شده چیست؟

برآمدگی دیسک یعنی دیسک از جای خود بیرون زده ولی دیواره آن پاره نشده است. اما فتق دیسک به وضعیتی گفته می ‌شود که دیواره خارجی دیسک شکافته شده و ژله درونی به بیرون نشت کرده است.

چطور بفهمم برآمدگی دیسک دارم یا مشکل عضلانی ساده است؟

دردهای عضلانی معمولا با حرکت، کشش یا ماساژ بهبود می ‌یابند و پخش‌ شده نیستند. اما درد ناشی از دیسک ممکن است به پا تیر بکشد (درد سیاتیکی)، با بی ‌حسی، گزگز یا ضعف عضلات همراه باشد. تنها راه تشخیص قطعی، مراجعه به پزشک و انجام MRI است.

بهترین ورزش ‌ها برای برآمدگی دیسک کمر چیست؟

ورزش ‌های سبک و هدفمند مانند پیاده ‌روی منظم، حرکات کششی عضلات همسترینگ، تقویت عضلات شکم و کمر و شنای سبک یا حرکات در آب

بهتر است برنامه تمرینی توسط فیزیوتراپیست تنظیم شود. از ورزش‌ های پر برخورد یا وزنه ‌برداری سنگین پرهیز کنید.

آیا نشستن طولانی باعث برآمدگی دیسک می ‌شود؟

نشستن طولانی با وضعیت بد بدن، فشار زیادی به دیسک ‌ها وارد می‌ کند و یکی از عوامل اصلی فرسایش دیسک و بروز برآمدگی است. پیشنهاد می ‌شود هر ۳۰ تا ۴۵ دقیقه از جای خود بلند شوید و کمی حرکت کنید.

آیا فیزیوتراپی در منزل هم امکان ‌پذیر است؟

برخی تمرین ‌ها و حرکات کششی ساده را می ‌توان در منزل انجام داد. اما در موارد شدیدتر، استفاده از تجهیزات فیزیوتراپی مانند دستگاه TENS، اولتراسوند و لیزرکم ‌توان در کلینیک نتیجه بهتری خواهد داشت.

پیشگیری از برآمدگی دیسک کمر

برای کاهش احتمال ابتلا به برآمدگی دیسک کمر، رعایت نکات زیر توصیه می ‌شود:

حفظ وزن مناسب بدن برای فشار کمتری به ستون فقرات

تمرینات کششی و تقویتی کمر و شکم برای حفظ استحکام عضلات حمایت ‌کننده ستون فقرات

رعایت اصول صحیح بلند کردن اجسام، خم کردن زانوها و استفاده از قدرت پاها به جای کمر

وضعیت صحیح هنگام نشستن و ایستادن، استفاده از صندلی ‌های ارگونومیک و استراحت‌ های کوتاه هنگام کارهای طولانی

خودداری از حرکات ناگهانی و فشار های بیش از حد به ستون فقرات

درمان به کمک ارایه اطلاعات به بیمار جدید ترین و کم هزینه ترین راه جهت ارتقای سطح سلامت و افزایش کیفیت زندگی افراد است. در اطلاعات درمانی آگاهی های لازم پیرامون وضعیت فعلی و راهکارهای درمان و پیشگیری از بروز مجدد رخداد پاتولوژیک به بیمار آموزش داده شده و خود اوست که نقش محوری را در اصلاح وضعیت خود ایفا می کند

برای دریافت مشاوره و درمان سریعتر میتوانید با شماره 02143682 تماس بگیرید.