اکستروژن دیسک کمر چیست

اکستروژن دیسک کمر چیست در سایت مرکز پزشکی درمانی نسخه به شرح می پردازیم

دیسک کمر

اکستروژن دیسک کمر یکی از شدیدترین انواع فتق دیسک است که در آن ماده ژلاتینی داخل دیسک از پوسته بیرونی آن خارج می ‌شود و به بافت‌ ها یا اعصاب مجاور فشار وارد می ‌کند.

این عارضه می ‌تواند منجر به دردهای شدید، بی ‌حسی، گزگز، یا حتی اختلال در عملکرد اندام ‌های تحتانی شود. در این مقاله به زبان ساده و جامع بررسی می‌ کنیم که اکستروژن دیسک کمر چیست، چگونه ایجاد می ‌شود، چه علائمی دارد و راه‌ های تشخیص و درمان آن چیست.

دیسک بین ‌مهره ‌ای چیست؟

قبل از بررسی اکستروژن، لازم است بدانیم دیسک چیست. ستون فقرات انسان از ۳۳ مهره تشکیل شده که بین مهره ‌ها دیسک‌ هایی از جنس غضروف وجود دارد. این دیسک‌ ها مانند بالشتک عمل کرده و فشار بین مهره ‌ها را جذب می ‌کنند. هر دیسک از دو بخش تشکیل شده است:

نوکلئوس پولپوزوس: بخش مرکزی ژله ‌مانند دیسک

آنولوس فیبروزوس: بخش بیرونی و حلقه ‌ای که نوکلئوس را در بر می گیرد

اکستروژن دیسک کمر

اکستروژن دیسک کمر چیست، اکستروژن یکی از مراحل پیشرفته فتق دیسک است. در این حالت، آنولوس فیبروزوس دچار پارگی شده و نوکلئوس به ‌طور کامل از داخل دیسک بیرون می ‌ریزد. ماده بیرون‌ زده ممکن است به اعصاب نخاعی، ریشه‌ های عصبی یا حتی نخاع فشار وارد کند و موجب بروز علائم عصبی شدید شود.

در برخی موارد، ماده ژلاتینی حتی می ‌تواند به‌ صورت آزاد در کانال نخاعی حرکت کند؛ که این وضعیت را اکستروژن با جدایی می‌ نامند.

علائم اکستروژن دیسک کمر

علائم این عارضه بسته به محل دیسک آسیب‌ دیده و شدت فشار وارد شده به اعصاب، ممکن است متفاوت باشد. مهم ‌ترین علائم عبارتند از:

درد ناگهانی و تیرکشنده در ناحیه پایین کمر

درد به سمت باسن، ران، پشت ساق و حتی کف پا گسترش می‌ یابد

گزگز و بی ‌حسی به‌ویژه در پاها یا انگشتان پا

ضعف عضلانی به‌ خصوص در پا یا انگشتان، که ممکن است در راه‌ رفتن یا ایستادن اختلال ایجاد کند

اختلال در کنترل ادرار یا مدفوع که نشان ‌دهنده یک اورژانس پزشکی به ‌نام سندرم کودا اکوینا است و نیاز به جراحی فوری دارد

علت‌ های ایجاد اکستروژن دیسک

اکستروژن دیسک کمر چیست، عوامل متعددی می ‌توانند زمینه ‌ساز بروز این عارضه شوند:

افزایش سن و فرسودگی دیسک ‌ها

بلند کردن اجسام سنگین با وضعیت نامناسب

تصادف یا ضربه شدید

فعالیت ‌های تکراری یا نشستن طولانی ‌مدت

اضافه وزن و چاقی

ضعف عضلات مرکزی (عضلات کمر و شکم)

چگونه اکستروژن دیسک کمر بر کیفیت زندگی تأثیر می‌گذارد؟

اکستروژن دیسک کمر به دلیل فشار روی اعصاب نخاعی، علاوه بر درد شدید، می ‌تواند توانایی فرد را در انجام فعالیت‌ های روزمره به شدت محدود کند. بیمار ممکن است در راه رفتن، نشستن طولانی، خم شدن یا حتی ایستادن مشکل داشته باشد.

این مسئله علاوه بر مشکلات جسمی، تأثیر روانی منفی نیز دارد، مانند اضطراب، افسردگی، و کاهش اعتماد به نفس به دلیل ناتوانی در انجام امور شخصی و شغلی.

روش ‌های تشخیص اکستروژن دیسک کمر

پزشک برای تشخیص دقیق این عارضه معمولاً از روش ‌های زیر استفاده می ‌کند:

شرح حال و معاینه بالینی، بررسی علائم، واکنش ‌های عصبی، توان عضلات و بررسی دامنه حرکت

MRI  بهترین روش برای مشاهده اکستروژن و میزان فشار بر اعصاب

CT  اسکن در موارد خاص، برای بررسی استخوان ‌ها و تغییرات ساختاری

الکترومیوگرافی (EMG) برای بررسی عملکرد اعصاب و عضلات در صورت وجود ضعف یا بی ‌حسی شدید

نقش تشخیص زودهنگام در پیشگیری از پیشرفت بیماری

تشخیص به موقع اکستروژن دیسک کمر می ‌تواند از پیشرفت آسیب و بروز علائم شدیدتر جلوگیری کند. به همین دلیل اگر شما یا اطرافیانتان دچار درد کمر همراه با انتشار درد به پاها، بی‌ حسی یا ضعف عضلانی شدید، حتماً باید به پزشک مراجعه کنید.

MRI  بهترین روش برای تشخیص است، چرا که به ‌طور دقیق می ‌تواند پارگی دیسک، اندازه ماده بیرون ‌زده و فشار روی اعصاب را نشان دهد. این تصاویر کمک می ‌کنند تا نوع درمان بهینه انتخاب شود.

درمان اکستروژن دیسک کمر

درمان اکستروژن دیسک بستگی به شدت علائم دارد. به ‌طور کلی درمان به دو دسته تقسیم می ‌شود:

درمان غیرجراحی

در اغلب موارد، حتی در اکستروژن، درمان بدون جراحی ممکن است مؤثر باشد. راهکارها شامل:

استراحت نسبی برای چند روز، به‌ ویژه در مراحل حاد

داروهای ضدالتهاب و مسکن مانند ایبوپروفن، ناپروکسن، یا دیکلوفناک

داروهای شل‌کننده عضلات برای کاهش اسپاسم

فیزیوتراپی شامل ورزش ‌های کششی، تقویتی و درمان دستی

تزریق استروئید اپیدورال برای کاهش التهاب و تسکین درد در موارد شدید

درمان جراحی

اگر علائم با درمان ‌های غیرجراحی کاهش نیابد، یا علائم عصبی پیشرفت کند، ممکن است نیاز به جراحی باشد:

دیسککتومی: برداشتن بخش بیرون ‌زده دیسک برای کاهش فشار

میکرودیسککتومی: روش کم‌ تهاجمی ‌تر با برش ‌های کوچک ‌تر

لامینکتومی: برداشتن بخشی از استخوان برای باز کردن فضای کانال نخاعی

در مواردی که اکستروژن همراه با جدا شدن ماده ژلاتینی باشد، جراحی زودتر پیشنهاد می ‌شود.

مراقبت بعد از درمان

چه با جراحی و چه بدون جراحی، مراقبت ‌های بعدی برای جلوگیری از عود مجدد حیاتی است:

• تقویت عضلات مرکزی بدن
• کاهش وزن در صورت اضافه ‌وزن
• اصلاح وضعیت نشستن، ایستادن و خوابیدن
• اجتناب از بلند کردن اجسام سنگین
• ورزش منظم، به ‌خصوص پیاده‌ روی یا شنا

نکات مهم برای بیماران مبتلا به اکستروژن دیسک

اکستروژن دیسک کمر چیست، بیماران مبتلا به این عارضه باید به نکاتی توجه کنند:

درد کمر را نباید نادیده گرفت، به‌ خصوص اگر با درد یا بی‌ حسی پاها همراه است.

مراجعه به متخصص ارتوپدی یا نورولوژیست برای بررسی دقیق ضروری است.

درمان را طبق تجویز پزشک ادامه دهید و از مصرف خودسرانه دارو پرهیز کنید.

مراقبت ‌های پس از درمان (چه دارویی و چه جراحی) را جدی بگیرید.

تمرینات توصیه شده توسط فیزیوتراپیست را به طور منظم انجام دهید.

در صورت بروز علائم اورژانسی مانند از دست دادن کنترل ادرار یا مدفوع، فورا به پزشک مراجعه کنید.

درمان به کمک ارایه اطلاعات به بیمار جدید ترین و کم هزینه ترین راه جهت ارتقای سطح سلامت و افزایش کیفیت زندگی افراد است. در اطلاعات درمانی آگاهی های لازم پیرامون وضعیت فعلی و راهکارهای درمان و پیشگیری از بروز مجدد رخداد پاتولوژیک به بیمار آموزش داده شده و خود اوست که نقش محوری را در اصلاح وضعیت خود ایفا می کند

برای دریافت مشاوره و درمان سریعتر میتوانید با شماره 02143682 تماس بگیرید.